سخنرانی دکتر نیما قربانی؛ در سمپوزیوم علمی "شخصیت: جبر و آزادی"

در پسِ بسیاری از پرسش‌های فلسفی، از جمله مسئله‌ی جبر و اختیار، رانه‌ها و نیازهای روانیِ انسان نهفته‌اند. انسان در مواجهه با ایده‌هایی چون خدا، عدالت، یا آزادی، در واقع در حال گفت‌وگو با میل‌های درونیِ خود است: میل به امنیت، به رهایی، یا به کنترل. از همین‌جا نگاه روان‌شناختی به مسئله‌ی جبر و اختیار معنا پیدا می‌کند.

دکتر نیما قربانی استادتمام دانشگاه تهران و عضو هیئت علمی مدرسه جدید روانپزشکی واشنگتن، با صراحت می‌گوید که از منظر علمی و روان‌شناختی، اختیار به‌عنوان یک عامل علی مستقل وجود ندارد. هر تصمیم و کنش انسانی، محصول تعامل پیچیده‌ای از عوامل زیستی، تاریخی، اجتماعی و ... است. انسان نه یک سیستم بسته‌ی خودمختار، بلکه برساخته‌ای پویا از تأثیر متقابل نیروهای درونی و بیرونی است. آنچه ما «احساس آزادی» می‌نامیم، در واقع برآمدِ رضایت از انتخاب‌هایمان است، نه نشانه‌ی آزادی واقعی. وقتی از تصمیم خود خشنودیم، احساس اختیار می‌کنیم؛ و وقتی نیستیم، احساس اجبار.

با این حال، تجربه‌ی درونی آزادی در زندگی روزمره انکارناپذیر است. دکتر قربانی تأکید می‌کند که این احساس، خود بخشی از سلامت روان است: انسان سالم، کسی است که در محدوده‌ی واقعیت‌های خود، بتواند رضایت و عاملیت را تجربه کند. در مقابل، باور افراطی به اختیار می‌تواند به خودشیفتگی و توهم قدرت منجر شود، و باور افراطی به جبر نیز نشانه‌ای از افسردگی و درماندگی است.

ما زندگی را با احساس اختیار آغاز می‌کنیم و با پذیرش جبر به پایان می‌رسانیم؛ و شاید بلوغ روانی در همین گذر نهفته باشد.

برگزار کننده سمپوزیوم: موسسه درمانی-آموزشی خانه مینا با همکاری دانشکده روان‌شناسی دانشگاه تهران، موسسه شهر فلسفه، و انجمن علمی دانشجویی روان‌شناسی دانشگاه تهران

https://www.instagram.com/madrese.mina?igsh=MWp4eGhoMDNrNXFpbA==

حامی «در راه جآن» جهت ضبط و انتشار این مجموعه از سخنرانی‌ها:

https://www.instagram.com/fourmindacademy?igsh=anJqcmJyeXRwMXdo

سخنران:

https://www.instagram.com/dr.nimaghorbani?igsh=MTQ2b3Q2OGNpaWY1Mg==

لینک پیج اینستاگرام «در راهِ جآن»:

https://www.instagram.com/the.way.of.jaan/

لینک اینستاگرام جآن:

https://www.instagram.com/jaan_ir/

لینک دانلود اپلیکیشن جآن:

https://jaan.ir/

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.